FAAIDADA UKUNTA AY CAAFIMADKA ULEEDAHAY

 

UKunta isticmaalkeedu ma mid inoo wanaagsanba  Imisa ukuna ayaan maalinki cuni karnaa

Haa oo ukunta waxay naga caawinta siaan uga helno nafaqooyinka jirkeena uu sida maalinlaha ah ugu baahanyahay.

Ukunta waa meesha ugu wayn ean kanhelno proteinka taas oo ka kooban  inkabadan 13kamida fitamino iyo macdano.

Ukunta waxay qani ku tahay fitaminada kala ah VitaminA,VitaminD,vitaminE.

iyo Omega3, fatty acid oo shaqadadoodu  ay kamid yihiin inay ka qaybqaatan caafimadka maskaxda, dheefshiidka,caafimaadka lafaha,caafadka wadnaha iyo yaraynta kalastatoolka ,koritaanka timaha iyo maqaarka.

Ukunta waxay ka saarta sunta jirka ka, ukunta waa meesha ugu wayn oan ka helno proteinka.

Ukunta waxaan ka heli karnaa maadada loo yaqaano "choline" oo ufiican hooyada uurka leh.

Ukunta qaybteeda cad 60% waaxay ka koobantahay proteinka halka inta soo hartay ee jaalaha ah ka koobantahay fitamiinada iyo macdana kala duwan. 

Imisa boratiina baa ukuntu ka koobantahay 

Ukuntu waxay ka koobantahay 7-8gram oo boratiin dhamaystiran 

Ukunta boratiinkeeda  aan ka helno waxaa kadhigaya mid dhamaystiran waa inay ka koobantahay 9ka aamino acidka ee lagama maar maanka ah

Imisa ukun ah ayaan ubaahanahay inaan cuno maalinki

Ukunta aan si maalin laha ah ugu baahanay caafimadkena uwanaagsan waa hal ama laba hal oo kamida waa ay inaku filantahay

Keliya qofki leh kalastaroolka baa lagula taliyaa inuu iska yareeyo isticmaalkeda badan ee ukunta.

10ka Faaido ee ugu waa wayn oo laga helo ukunta 

1-Ukunta waxaan kaheli karnaa nafaqo

Ukunta waxan ka heli karnaa  nafaqooyinka jirkeenu u baahid qabo nafaqooyinkaasna waxaa kamida VitaminD,vitaminB12, VitaminA,Eiyo macdahana iodine,omeg3,fattyacid,Aminoacid.

2-waxaad ka heli kartaa protein dhamaystiran

Ukunta Boratiinka aan ka helno waxaa kamida "amino acid" kaas oo jirkeenu aanu samaysan karin noociisaloo yaqaano "assential Amino Acid"  waxaan kaheli karaa cunooyinka ay ukunta ugu horayso.

 boritiinkaan wuxuu  muhiim noogu yahay inuu hagaajiyo caafimadka maskaxda"sida hurda kufilan in qofku helo iyo niyad wanaagsan,     wel welka  inuu yareeyo "

 Sidoo kale miisaan dhimista, oo u sameeyo iyo caafimadka murqaha inuu kor uqaado siiba xiliyada uu qofku jimicsiga badan sameeyo oo uu murqaha xanuun ka dareemayo, korinta murqaha, ,  waxaa kale oo ay ufiicantahay "AminoAcid" dadka beerka ka xanuunsanaya.

 waxaana kaheli kartaa "Amino acid" cunooyin badan sida hilibka, caanaha , kaluunka, iyo ukunta oo ah mida ugu wayn ee laga heli karo.

3-Waa meesha aan ka helno macdanta Choline 

Ukunta waxaan ka helnaa macdanta choline

Oo faaido uleh unugyada maskaxda inay samaysmaan  iyo shaqada maskaxda oay kamid tahay xasuusta.

Waxaa kale oo ay aad ugusii fiicantahay hooyada uurka leh iyo hooyada nuujinaysa labadaba.

Macdanta Choline in  kugu filan aad ka  heshaana waxay kaa caawinaysa si caadiya ay  maskaxdu ukorto.

4- Waxay kor uqaada caafimadka wadnaha

Ukunta waxaa laga helaa nafaqooyin caafimadka wadnaha ufiican waxaana kamida betaine and choline.

Baaritaano caafimaad oo lagu sameeyay wadanka china waxaa lagu ogaaday in dadka isticmaala si joogta ah maalinkasta hal xabo ukuna in ay ku yartahay in ay lakulmaan xanuunada wadnaha ku dhaca iyo  stroke ama faaliga.

5-Waxay kor uqaada caafimadka indha

Inta badan marka ay dadka da'doodu waynaato waxaa lagu arkaa indhaha aragooda in hoos udhac kuyimaado oo ay sidii hore kasoo yaraato aragoodu waxaa jira cunooyin kor uqaada caafimaafka indhaha waxaana kamida kuwa ugu muhiimsan  ukunta.

 Ukunta  dadka  sida joogtada ah u isticmaala  inta badan aan lagu arag  in aragtida indhahooda  wayku yartahay in ay hoos udhac kutimaado.

Ukunta waxaa laga helaa weliba qaybteeda  jaala ah waxay qani ku tahay macdanha la yiraahdo "carotenes,lutein,zeaxanthin"  waxayna ka hortegaan caadka daboola araga indhaha.

Sidoo kale Ukunta waxaa laga helaa Vitamin A, oo ka qaybqaata caafimadka indhaha.

6-Caafimadka murqaha ayay nafaqo siisa ukunta

Boratiinka Ukunta laga helo waxaa uu  ufiicantahay caafimadka murqaha , waxaana uu ka hortegaa xanuunada kudhaca murqaha ee kadhigaya kuwo aan awood lahayn xaaladas oo loo yaqaano "sarcopenia"

Qaab dhismeedka murqaha bayna qayb wayn ka qaatan caafimadka murqaha iyo jimicsiga marka uu qofka sameeyo kana dhigaa murqaha kuwa shaqaynaya.

Sidoo kale caafimadka lafaha iyo xanuunada ku dhaca bay ka hortegtaa isticmaalka ukunta.

7- Waxay kor uqaada difaaca

Ukunta waxay xoojisaa difaaca waxaana ka caawinaya proteinka ay ka koobantahay 

Sidoo kale ukunta waxay qani ku tahay VitaminD,zinc,selenium.vitaminE, dhaman waxay ka caawinayan inay kor uqaadan difaaca jirka. 

8-Ukunta waxaa ka heli kartaa VitaminD

Ukunta waxaa aad ugu badan fitaminD weliba waxaa laga helaa qaybteeda jaala ah.

Baaritaan caafimaad oo lagu sameeyay dad ay ku yaraatay fitaminD oo udhashay Australia   ayaa tijaabo ahaan loo siin jiray maalin walba laba xabo oo ukun ah.

Baaritaankas waxaa kasoo baxay natiijo lagu guulaystay oah in 82% dadki ukunta ay ka heleen vitaminD inta larabay maalin walba inay qaatan.

FitaminD waxaa uu qayb muhiima ka qaata in calciumkii loo baahna lahelo taas oo sababaysa in lailaaliyo caafimaadka lafaha iyo ilkaha sidookale fitaminD waxaa uu ka qayb qaata kor uqaadida difaaca jirka iyo caafimaadka murqaha.

9-Waxay uwanaagsantahay caafimaadka maskaxda

Ukunta waxay ufiicantahay caafimaadka waxay kamid tahay cuntooyinka yareeya welwelka qofkuna ku dareema deganaan maskaxeed.

 Ukunta waxaana laga helaa fitaminada iyo macdano kala ah vitaminB2,vitaminB12.choline,iron dhamaantood waxay ka qaybqaatan inay yareeyan welwelka badan oo ah calamadaha lakulmaan in badan oo kamida  dadka qaba depressionka waxaana si dabiiciya qofku ukunta uga helayaa degnaan maskaxeed iyo hurda kufilan.

10-ukunta waxay ka qayb qaadata miisaan dhimista

Waxay ukuntu  qani kutahay  booratiin barootiinkaas oo qofka ka dhigaya mid aan mudo dheer wax gaajo ah dareemin taasna waxay ka caawinaysa dadka raba miisan dhimis inay sameeyaan inay wakhti dheer badan wax cuno ah ubaahan

Baaritaano lagu sameeyay ukunta waxaa lagu ogaaday inaad cunida ukunta ku dareento inaad dheregsantahay oo wax gaajo ah aysan horay kaa qabanayn ay sabab utahay:

- Inu kor uqaado hormoneka kaa caawinaya inaad dhereg dareento markaa ukunta cuntid

-Tamarta qofka inay badiso

-inay dheerayso wakhtiga cunada caloosha looga saari lahaa.